Jęczmień ozimy jest bardzo popularną uprawą w naszym kraju. Aktualnie w krajowym rejestrze odmian jęczmienia ozimego znajduje się dwadzieścia jeden odmian. Głównym kierunkiem użytkowania tego zboża jest produkcja paszy oraz słodu jęczmiennego. Sprawdź jakie są zalety jęczmienia!
Choć w naszym kraju nie ma roślin uprawnych odpornych na suszę, niektóre z nich radzą sobie z okresowymi niedoborami wody lepiej niż inne. Jęczmień posiada znacznie większą odporność na wiosenną suszę aniżeli pszenica ozima. Rolnicy jednak niezbyt często decydują się na uprawę tego zboża, a jeśli już to wybierają formę jarą. Dlaczego? Ponieważ w dalszym ciągu panuje przekonanie, że jęczmień ozimy jest wrażliwy na mróz oraz wyleganie. Jednak w ostatnich latach kiedy zimy są lekkie, a lata gorące warto rozważyć uprawę jęczmienia ozimego. Dowiedz się jakimi zaletami zaskoczy Cię ta uprawa!
Zalety i wady jęczmienia ozimego
Wśród zalet jęczmienia ozimego należy wymienić jego wysoki potencjał plonotwórczy, który wynika z silnego rozkrzewienia roślin i zdolności do wytworzenia dużej liczby pędów na jednostce powierzchni. Należy jednak pamiętać, że wysoki plon jest możliwy do uzyskania tylko w sprzyjających warunkach pogodowych oraz przy zachowaniu odpowiedniej agrotechniki. Tak jak już wcześniej wspomniano jęczmień ozimy jest bardziej odporny niż inne gatunki zbóż na wiosenną suszę. W porównaniu do innych zbóż rozwija się on znacznie szybciej i wcześniej dojrzewa, co umożliwia jego zbiór nawet o 3 tygodnie wcześniej niż pszenicy czy pszenżyta ozimego. Wcześniejszy zbiór jęczmienia pozwala na wysiew międzyplonów i daje możliwość znacznie lepszego przygotowania pola pod zasiew roślin następczych np. rzepaku ozimego.
Nie jest to jednak uprawa pozbawiona wad. Główną z nich jak już wcześniej wspomniano jest jego znacznie słabsza zimotrwałość w porównaniu do innych gatunków zbóż. Jęczmień bez pokrywy śnieżnej znosi mrozy do około – 12°C. Ponadto jest podatny na wyleganie oraz ma największą ze wszystkich zbóż wrażliwość na poziom kultury gleby. Reaguje spadkiem plonu szczególnie uprawiany na zakwaszonych stanowiskach oraz na glebach o nieuregulowanych stosunkach powietrzno-wodnych.
Zadbaj o przedplon i stanowisko
Wiemy już jakie są zalety jęczmienia ozimego. Jeśli chcemy uzyskać wysoki plon tego zboża należy pamiętać o kilku istotnych kwestiach. Jęczmień dobrze plonuje na glebach żyznych utrzymanych w dobrej kulturze. Najlepsze plony można uzyskać siejąc go na glebach kompleksu pszennego bardzo dobrego i dobrego. Można go także uprawiać na glebach kompleksu żytniego bardzo dobrego i dobrego o odczynie obojętnym lub lekko kwaśnym. Należy pamiętać, że jęczmień ozimy jest uprawą bardzo wrażliwą na zakwaszenie gleby, a optymalny odczyn pH powinien mieścić się w przedziale 6,0-6,8. Niestety wapnowanie tuż przed rozpoczęciem uprawy nie daje zadowalających efektów, dlatego jeśli planujemy uprawę jęczmienia dobrze jest go siać w 2-3 roku po wapnowaniu. Dobór przedplonu też ma istotny wpływ na plon tego zboża. Jest on jednym z czynników, który umożliwia jego dobry rozwój oraz stwarza dobre warunki do przezimowania. Najlepszym przedplonem dla jęczmienia ozimego są groch, rzepak ozimy, wczesne ziemniaki, a także mieszanki strączkowe.
Pasza a może browar?
Jęczmień ozimy można z powodzeniem uprawiać zarówno na cele paszowe, spożywcze oraz browarne. Agrotechnika w dwóch pierwszych przypadkach jest podobna, natomiast nieco inaczej należy uprawiać jęczmień browarny. Różnice w uprawie wynikają z zawartości białka w ziarnie, która w przypadku jęczmienia browarnego powinna być znacznie niższa niż w przypadku jęczmienia paszowego czy konsumpcyjnego. Ponad to ziarno odmian browarnych i konsumpcyjnych powinno charakteryzować się większym stopniem wyrównania niż odmiany paszowe.
Jęczmień ozimy z przeznaczeniem na cele browarnicze warto uprawiać, jeśli chcemy uzyskać wyższą cenę w skupie. Niestety jest on nieco trudniejszym zbożem w uprawie przede wszystkim ze względu na nawożenie azotem. Należy pamiętać, że z tym pierwiastkiem w jego uprawie nie wolno przesadzać, gdyż zwartość białka powinna wynosić maksymalnie 11 %. W przypadku zbyt wysokich dawek norma ta z pewnością zostanie przekroczona, a nasze ziarno będzie można tylko sprzedać na cele spożywcze lub paszowe, co wiąże się z niższą ceną w skupie.
Drugim bardziej popularnym kierunkiem uprawy jęczmienia ozimego jest produkcja paszy dla zwierząt. Jęczmień paszowy ma większe wymagania względem azotu niż jęczmień browarny. Można go siać także na nieco słabszych stanowiskach niż jęczmień browarny. Zboże to uprawiane z przeznaczeniem na paszę dla zwierząt charakteryzuje się lepszą wartością odżywczą ziarna niż żyto. Ponad to słomę jęczmienną można z powodzeniem wykorzystać do skarmiania bydła, ze względu na wysoką zawartość białka.